Baionako apezpiku berria

Hogoi ta zenbait urtez apezpiku izan ondoan, Pierre Moleresek lekukoa pasa dio Marc Aillet 51 urteko apezari. Baionako katedralean du kargu hori hartu azaroaren 30ean.

Durangoko azoka Abenduaren 5etik 8ra

Huna aurtengo azokaren iragarkia denak adostu behar lituzkenak  (feministak barne!). Eta jakizazue Abenduaren 8an Iparraldekoen eguna izanen dela hanbat ekitaldirekin. Dena dela, gehiago jakin nahi baduzue, zoazte Durangoko azokaren uebgunera : link

"Gorrail azeria" Mixel Thicoiperen 2. obra MAIATZen

"Hotz-bero" bere idazlana aipatu nauzuen bloga hau ideki nuenean. Eta egia erran aurten irakurtu duten liburuen artean gehien maitatu dutan lana izan da.
Hara berritz MAIATZ argitaletxean heldu zaukula Mixel Thicoipe amikuztarra.

"Gorrail azeria"...hauxe titulu pullita ! nor da ba azeria ?

Kondaira bilduma hau Erdi-Aroan agertu "le roman de Renart" (orai renard idazten dena) liburuan oinarritzen da.

24 ixtorioetan, abereak jendea bezala mintzo dira: horietan gure azeria bixtan da, baina ere Kantagora oilarra, Lumabeltz belea, Kaxkabeltz sagarxoria eta beste andana bat..hots gure nortasun eta izaitearen mila aurpegi xuri-beltzak agirian ezarriz !

Haatik esperantza badugu, zahartzearekin Gorrail azeria zuhurtziz betetzen baita hauxe diola : "Basa haizea baino hobe haize eztia eta herra baino hobe maitasuna".

 

"Uzkinazo luma" Peio Jorajuriaren liburu berria

Urte ondar huntan, MAIATZ argitaletxeak 3 liburu berri aurkeztu ditu. Horietan HERRIA aldizkariko idazleburuarena.

 

Peio Jorajuria sortzez senpertarra Bidarrain ezkondua, 2 seme-alaben aita. Jadanik idatzi zuen liburu bat duela hamar bat urte Bidarrai herriari buruz.

Euskara hizkuntzaren zizelkari fina eta trebea, ageri da hitzak hautatuz ari dela, euskaldunek dakigun bezala ideiak irudikatuz ; sar-hitza argiak bezain zorrotzak idazten ditu bere aldi duelarik HERRIAren lehen orrialdean.

 

 

Liburu berri huntan,1990 eta 2001a arte hortan idatzi olerki, bertsu eta kondaira labur batzu dauzku eskaintzen, hirurogoi bat orotara.

Garai hartan bizi izan dituen gertakarietaz edo berdin aktualitateaz edota gogo-bihotzen oihartzun xortak. Ezagutzen dugunok bi hitzez erran dezakegu Peio euskalzale eta poeta dela.

Funtsean, tituluak eta liburu-azalak jada olerkari mundura garamate.

 

Ez dituzte egunek aski ordu izanen laster eskuratuko duten liburu hunen eta Mixel Thicoiperen liburu berriarekin batean irakurtzen hartzeko !

Piarres Larzabalen omenez, mintzaldi eta kantaldi Azkainen

 



Azaroaren 22an larunbatean, bere sorterrian, Piarres Larzabalen heriotzearen 20. urtemugakari ekitaldi berezia antolatzen du Herriko etxeak Euskal kultur erakundea eta Euskalzaleen biltzarraren laguntzarekin.

Huna egitaraua:

16.30etan: Piarres Larzabalen antzerki zatiak eta lekukotasunak aurkeztuko ditu, bideoaren laguntzaz, Eugenio Arozena oiartzuarrak. (Bil Toki gela berotuan, Herriko Etxearen gibelean)

17.00etan: "Piarres Larzabal antzerkigintza 1950-1982- Antzerki identitaroaren paradigmak" lelopeko mintzaldia. Ixabel Etxeberriak irakasleak azaroaren 13an Bordelen pasa duen bere doktorego tesiaren lapurpen bat eskeiniko du lehen aldikoz jende aitzinean. Mintzaldi denboran Maite Deliart, Graxi Solorzano, Pantxoa Etchegoin eta Daniel Landart-ek Larzabalen idazki batzu irakurtuko dituzte.

18.30etan: Ahamen eta hurrupa bat Azkaingo Herriak eskainirik.

20.15etan: Kantaldia elizan. Lau xiberotar a cappella ariko dira: Jean Bordaxar, Robert Larrandaburu, Jean-Pierre Luro eta Jean-Noël Pinque (sartzea urririk).

Iparraldeko bertsularitza txapeldun

Santi Iparragirrek jantzi dio Amets Arzallusi txapela iparraldeko lehen txapeldunari bertsutan hauxe erranez, zortziek merezi zutela xapela baina krisi garaian ginaudela !

Prentsa guziak emanen dauzue final hunen berri, ez noa beraz gehiegi luzatzera.
 Haatik eta hori segura kristoin besta egun pollita izan dela eguerditik hasiz, aterbe karpa gainezka baizagon 250ez goiti bazkaltiarrrekin hegoaldetik jin jende andana batekin autobusez hurbildua. 4:00etan zabaldu dira Jai alai eko ateak eta 5etako 1 500 ikusliar bete dute pilota lekua. Zinez han izan behar zen giroa senditzeko : jendearen umorea, bertsu gosea, bertsulari gazteen ateraldietaz haiduru. Amets Arzallus eta Sustrai Colina salbu (jada Euskal herriko finalistetan izanak baitira alabaina), beste seientzat berrikuntza handia izan zen hoinbeste bertsuzaleen aitzinean aritzea maila hortako finala batean gainera.
Bai Santi Iparragirrek xuxen kantatu du, iparraldeko 1n xapelketan parte hartuz zer nolako desafio ederra gainditu duten, eta ez bakarrik larunbateko 8ek baizik eta Garaziko saiotik hasi Donibaneko finala eguneraino parte hartu duten 16 bertsulariek.
Ororen buru Bertsularitza dugu irabazle handia iparralde huntan.
Ondoko egunetan Euskal herria mailan serioski kondutan hartu beharko dituzte hegoaldekoek hemen gaindi loratu bertsulariak !

Gure mendietako laborantxak bizi nahi

Oroit naiz  haur denboran Senpere eta Donibane Lohizune aldian, aitama laborantxaz bizi ziren baina parte bat bakarrik, ez baizen posible hortarik soilik bizitzea. Orduan, aita herriko langile zen eta amarekin batean kanpaña ere sei behiekin atxikitzen zuten. Bakarrik laborantxaz alderat ezin bizi jadanik garai hartan eta orain zer erranik ez !!!
Langile dena hilabete ondarrean paga segurtatua du (maiz haatik Smika baizik balin bada ere).
Laborantxan aldiz, hori ere ez segur !
Dela aro txarra, prezioen gorabeherak, gastu gehiago diru sartzea baino, hots buru hauste frango.
Ondorioz ainitzek, edo kanpoan hasten dira lanean hilabete saria segurtatzeko etxaldea hinki-hanka segituz, edo laborantxa arrunt uzten dute.
Horiek guziak kondutan hartuz ere, barnealdean dinamika bat eta nahikeri azkar bat badago laborantxaz bitzitzeko.
Frogatzat hor ditugu aurkezten daukuten ekoizpen geroz eta hobeagoak !
Eta gure mendi ederrak zertan gintuzke laboraririk ez balitz ?
Kanaldudek eskaintzen daukun bideo huntan, ikusten dugu Bankako hiru gazteen lekukotasuna :
 

Kanalduderen bideoa

Goretsi nahi nintuzke hiru gazte hauek erakasten daukutena : garai beltz edo "grisetan" gaurregun bezala, esperantzari eta auzoekilako anaitasunari atxikiak direla !

Bertsularitza aipagai Mixel Itzaina eta Eneko Bidegain-ekin

Bertsularitza mundua inarrosia izan da asteburu huntan Ernest Alkhat  57 urtetan gertatu pausatzearekin.
Aldi berean,  iparraldeko Bertsularien Lagunak elkarteak datorren asteburuan iraganen den Donibaneko finala prestatzen ari !
Bi gogoeta egiteko astia har dezagun ETBk Hitzetik Hortzera bertsu emankizunean berriki zabaldu elkarrizketa barnakor hau entzunez.
Mixel Itzaina aldudarra pertsonai bat da bertsularitzan ; Bertsulari famatuenak gurutzatu dituenak, ba gai emaile gisa edo epaile berdin saio antolatzaile - berak zuen Xalbadorri omenaldia antolatu -.
Huna Eneko Bidegain urepeldar artzainaren semebitxia edo bilobarekin egin elkarrizketa :

Ernest Alkhati omenez

MIHIMENA sorkuntza Miarritzeko "Gare du Midi"n azaroaren 11an

Baigorriko Arrola dantza taldeak urte bat eterdiren prestakuntzaren ondotik joan den udaberrian eman zuen Mihimena ikusgarri berria Baigorrin.
Dantza, kantua, ikus-entzuna, antzerkia mahasti lanarekin parezkaturik, alabaina Irulegi eremuetan daude eta.
Bideo huntan Jeannot Tambourinek delako mihimena mahats lotzeko erabiltzen zen esteka aurkezten dauku :

Kanalduderen bideoa - 2008/03/12

90 bat parte hartzaile taula gainean adin guzietakoa, ez zen ez afera ttipia izan sorkuntza hori muntatzea. Pentsu zen bezala, arrakasta bildu zuen eta galdera izan zen ea berritz emanen zutenez edo kostaldean edo hegoaldean.
Ikusiz galdegiten duen guzia, eta proposamen egokia Biarritze aldetik etorri da "Herri soinu" , Iparraldeko gaiteroak eta "Biarritz evenement" elkarteen ganik "Bihar Herri" festibalakari (1. edizioa).

Beraz azaroaren 11an, 18:00etan Gare du Midi delakoan MIHIMENA ikusgarria. Txartelak salgai Biarritz Tourisme-n.
 

Iparraldeko bertsu xapelketaren finala azaroaren 15ean

Ikusiz 3 finalaurrekoen arrakasta, ez da dudarik finalean jendetzea eta giroa izanen dela, gehiago dena eguerdiko bazkarian gozatzeko eta - berotzeko ! - aukera emana baitzauku.

Huna beraz erabakita geratzen zaukula nork duen parte hartuko azaroaren 15ean Jai-Alai pilota-lekuan :


Amets eta Maddalen Arzallus, Sustrai Colina, Karlos Aizpurua, Odei Barroso, Miren Artetxe, Xumai Murua eta Ekhi Erremundegi.
Azken hunendako tinki- tinki izan da Mixel Aire Xalbador -ekin puntuazioa berdina baitzuen, haatik Ekhi-k 3garren bururatu du Urdiñarben eta Xalbador II.k  4garren Luhoson.

Dena dela orain, 8 bertsulariek finala prestatu behar !
Pentsatzekoa da giroa badela Arzallusen familian, aita bertsularia, seme-alabak ere, eta ama horien erdian zertan dabil ?
Interes handiko saioaren mentura betiere, txartela jadanik xakelan daukat, bazkariarena ere nola ez,
eta zuek ?...komendio bakar bat... erna !!!

www.saiak.com, elkartearen ispilu berria

Datorren urtean, Saiak elkarteak 30 urte ospatuko ditu. Euskal Herriko harrapariak ikertzen eta zaintzen laguntzen du. Gehienak babestuak, orain kopuru murriztuan daudenak eta desagertze arriskuan.
Uebgune berriak hegazti hauen aurkezpena egiten dauku, internet sarean diren beste gune interesgarri batzuekin loturak eskaintzen ere, besteak beste hegaztien migrazioaz .

Hegazti arraroetan, adibidez, huna ugatza hezur hauslea (gypaète barbu casseur d'os) :


Pirineo alderdi huntan 29 ugatz bikotekide bakarrik kondatzen dira. Jakin behar da hegazti hunek 30 urte irauten ahal duela, haatik 7 urte beterik behar ditu bederen lehen umea egin aitzin eta 9 hilabetez kafian ume berria zaindu behar du bikoteak.

Komendatzen dautzuet saiak elkartearen gunera itzuli bat egitea, ohartuko zirezte ez ditugula xori eder horiek kasik batere ezagutzen. Naturak mila perla eskaintzen eta gu maiz itsu !

Elkarteak  bere ikerketa lanak garatzeko kideak bilatzen ditu.
Bi motako laguntza ekartzen ahal duzue :
-  urteko saria eman (gutienez 3 € besterik ez da galdegiten), eta artetan elkarteak antolatzen duen ibilaldian parte hartzeko aukera izanen duzue - ez da ornitologo edo partikulazki aditua izan behar  ez eta mendizale apuntakoa - nik hasteko izena eman dut ) ;
-  elkartekide bihurtzen zirezte eta aldi berean nahi duzue zainketan lagundu ,  erran lekuetatara joanez harraparien begiztatzera, notak hartzera eta berdin xantza ainitzekin argazkiak hartzera (hor nere senarra interesatu da !)

Ea artikulu xume hunen bidez Saiak elkateak kide berri batzu lortzen dituen !!! ( eta ez ahantz link  klik egitea)