Mendia amets

Harateko bidean... datorren mendi oporraldia gogoan

 

Eguberri on!

2011 urtea agurtuta

ongi etorri urte berriari!

    Besta on, bake eta zorion!

 

 

Euskal Herria hegazkinez

Iguzki eder batekin abiatu gira gaur goizean Biarritzeko aireportura, edo hobeki erraiteko aeroklubara.

 

Gure seme batek hegazkin piloto pribatu izaiteko lizentzia (PPL) lortu du duela hilabete bat eta bere aita-amak eramatekoak zituen lehen aldiz.

 

Garazi aldera, gero Zuberora Maule gainetik Biarnoko Salbaterra aldera, eta itzuli gira Baxenabarren gaindi, bukatuz Larrunen itzulia eginez. Hartutako argazkietan hauek hautatu dizkizuet, Kanboko Arnaga domeinua eta Larrun mendia ikaragarriak baitira zerutik ikusita!

eta Larrun (bi hauetan Hendaia eta Hondarribia):

Ondoko bi hauetan, Donibane Lohizune ageri, bere badiarekin:

Azken hau, hegoaldetik hartua, urrunean Landesetako oihana eta kostaldea ikusten ditugula:

 

 

Momento handia. Konfiantza handiz eta lorietan ginaudela.

 

Semearen helburua orai, orduak egitea trebatzeko eta behar duen ordu kopurua ukaitea ondoko etapa preparatzeko (berdin instruktore edota profesionala bilakatzeko).

 

Niri biziki gustatu zaitana, delako "tour de contrôle"-eko gizonarekin radioan mintzo zelarik : "Ici Fox kilo fox...", eta beraien arteko hiztegi eta mintzaira berezia.

 

Zeruetan nintzen!!!

 

 

Txinako langileak kexu

Shangaï-n, langile hauek manifestatzen ari dira beren kanporaketaren kontra. Jakin dute uzinaren produkzioa exportatua izanen zela, ez dakite nora. Ber denboran salatu dituzte lan baldintza txarrak, egunean 18-19 orduz ari baitira lanean.

Atzo, berriak entzutean telebistan, jakin dut agintariek eta nagusiek ziotela Txinan langileen hilabete saria goregi zela eta  produkzioa Vietnamera exportatzen zutela (munduan, zapalduago den langileria baita, eta beraz eskualde hortan).

Harrigarri!

Bagenakien Txinako ekonomiaren konpetizioa prezio tinkietan oinarritzen zela, hots langileen hilabete sari ttipietan eta hauen baliatze sisteman.

Bagenakien ere langile populu erraldoi hori iratzarriko zenean iraultza sortuko zela munduko ekonomian. Suaren lehen pindarrak abiatuak dira.

Krisia jasaiten dugun egoera honetan, perspektibarik gabe bizi gira gaurkotasuna ahal bezala kudeatuz.

Alta, burua altxatu behar genuke, aurreikusi nola eta zertan oinarritu gure etorkizun ekonomikoa.

Euskal Herriak badu bere baitan potenziala handia, besteak beste kalitatezko ekoizpenean eta goimailako artisautzan.

Horretarako, ausarta eta sortzaile izan behar!

Kalean kantuz Hondarribian

2011ko azaroaren 11n, Hondarribiako udalak 'Kalean Kantuz' antolatzen zuen azken aldiz, bederen urte hauetan egiten zuen gisan.

Ohi bezala (urtean behin), 'Ziburu kantuz'eko kideak gomidatuak ziren:

Aurten haatik udalak deia zabaldu diote herritarrei 'Kalean Kantuz' ekitaldiaren antolaketa beren gain har dezaten. Egia igande hortan Ziburutik (eta Azkainetik) 47 lagun hurbildu girela, horko herritarrak baino gehiago...

 

Agian gizon-emazte suhar batzu agertuko dira, euskal kantuaren amodioz, herri eder horren animatzeko xedearekin, Iparraldeko herri andana batean antolatua den gisan, Azkainen, Ziburun, Baionan, Donibane Lohizunen...

 

Argazkiak: Sabin Altuna

 

Frantsesa, hizkuntz guttitua

Asteburu huntako Top 14eko rugby partidak segitu dituztenek ohartu dira segur gauza huntaz.

 

Arbitra guziak ingelesak ziren. Eta ingelesez mintzo ziren jokolariei. Alta lehiaketa hori Frantzia mailakoa da. Edo jokolariak ingelesean trebatu nahi dituzte, H-Cup Europa mailako lehiaketara prestatzeko?

Harrigarri iduritzen zait frantses federazioak hori onartzea. Nolaz ez du haien ganik frantsesa menperatzea eskatzen? Alderantziz, segur da arbitra frantses batek ingeles lehiaketan parte hartzen balu eskatuko lezaiokela ingelesez aritzea.

 

Frantsesa, ingelesaren parean hizkuntz guttitu bat.

 

Hori jasanik ez du horretarako Frantziak bere jarrera aldatzen Frantziako hizkuntz guttituei begira. Kalte egiten dion eskema bera aplikatzen du, eleaniztasuna eta tokiko kulturak funtski sustengatu gabe. Ah! Poderearen poderea!

 

Eta guk anartean Frantziaren eta sustut haren administrazioaren mespretxua jasan behar, egunero euskal kultura mailan lekuko garen bezala.  Oraino luzaz beharko dugu borrokatu bai zangopilatua ez izaiteko!

 

 

 

Aro berri bat Euskal Herrian, azkenean!

2011ko urriaren 20a. Egun historikoa euskaldunentzat. 
 
ETAk adierazi du borroka armatua definitiboki uzten zuela. Joan den astelehenean Donostiako nazioarteko konferentziak eskaturiko lehen baldintza.
 
Adierazpenak oihartzun handia ukan du nazioartean Argia.com-ek zabaltzen duen bezala. (Khadafiren erahiltzearen adierazpenarekin batean)
 
Hoinbeste erahiltze, preso, euskal gizartea barna kolpatu dituenak.
 
Zauriak sendatzea une batzuetan ezinezkoa gertatzen bada ere, agian borondate oneko ahal bezainbat jende bilduko da, agintari eta gizarte arruntekoak, behin betiko aro berri bat eraikia izan dadin Euskal Herriarentzat.
 
Bidea luzea izanen da, ikusiz partido politiko batzuen postura (PPkoa adibidez).
Orai, Donostiako nazioarteko konferentziak azpimarratua duen bigarren pundua, Frantziaren eta Espainiaren aurrera pausuen beha gaude!

"Coloquinte" basa-kuiattoa: edergailutzat soilik!

Urtero, etxeko nagusiak hazi berriak esperimentatzen ditu. Berak erein eta landatu, eta nik bildu.

 

Arratsalde huntan otarre koloretsu batekin itzuli naiz baratzetik, sobera jakin gabe nolako kuia mota ote zen. Ikustekoak direla ezin uka, ba itxuraz ala formaz. Natura udazkenez apaintzen den hori-laranja-ferde panel ezin ederragoan.

 

Nindagon ba jateko ona zirenez!. Saiatu naiz ere kanibetarekin moztea baina harria bezain gogorrak ziren. Iñaki semea aldiz: "Zer dituzu horiek? Ez da deusik jateko hortan! zendako dira?". Afera argitu beharrez, etxeko nagusiak (behingoan ez zuen botaia...) hazien papera atxikia zuen eta misterioak izen bat hartu du: coloquintes.

 

Eskerrak Wikipedia! berehala jakin baitugu coloquinte basa kuiattoa, jatorriz tropikala, landare kirets eta toxikoa medikuntzarako erabilia zela. Haatik edergailu gisa arrakasta badu, bildu ondoan, idortzerat utzi eta bernizatuta.

 

Baratzean, beste kuia moten ondoan, bereziki "courges" eta "courgettes"en ondoan arazaoak eragiten ahal ditu. Erleek bat besteetara ibiliz, coloquinte honek duen "cucurbitacine" elementu toxikoa pasarazten dute jaten diren beste barazkietara. Ondorioz ez dira hortarik sortuko diren haziak erabili behar.

 

Bainan ez kexa hala ere, duda bat baldin baduzue, "courgette"ak edo "courge" delakoak "cucurbitacine" baldin badu, ageri da berehala, gustu kiretsa du. Aterabide sinpleena: jateko on diren landarentzat urte batetik bestera hazi berriak erosi!

 

"Hiri hartan izan zen" : Mikel Markez

Dagoeneko salgai dago Mikel Markez Errenteriako kantari-musikariaren azken diskoa eta 2011ko urriaren 7 honetan lehen bideoa plazaratua izan da.

 

Obra guztiz ederra, ontzen dakien gisakoa, lagun talendutsuez inguratu eta.

Nire blogean zintzilikatu gabe ez naiteke egon... Zuentzat opari!

Hiri hartan izan zen

ia maiteminez

lokartzen ginenean

esnez, atseginez

gose aseezinez

hordirik jakin-minez

heriotzaren hatsa

antzeman ezinez

 

Kalean ganibetak

tabernan babesa

ilargi eta argi

errima traketsa

esku baten zerbeza

etxerako pereza

amildegiratzea

zer gauza erreza

 

Zure irribarrea

lore basamortu

gudu eremu zabal

izarazko ortu

zure haserrea sortu

ta barkamena lortu

berriz zure azpian

nazazun zigortu

 

Nik ere maite zaitut

lehenengo aipuan

larru dardarak datoz

ontasun prestuan

atseginen estuan

lamiak apustuan

hankak zabalik eta

bihotza eskuan

 

Hitzak: Mikel Markez

Musika: Tradizionala , konponketak: Mikel Markez

Itsasturiak : Itsas mundua lekuko

Itsas mundua, mundu bat. Frango ezezaguna.

 

Donibane Lohizunekoa izanik ere, ezagutzen ez nuena, bi mundu parez par baitira: lehorrekoa eta portukoa. Bien artean zubi guti.

 

Euskal kultur erakundeak "Eleketa" sailan (2007an hasia) adinekoen lekukotasunak biltzen ditu beren memoria gal ez zedin, transmizioa segurtatu beharrez. Baionako artxibategian atxikiak eta denek ikusteko gisan helburuarekin tratatuak dira.

 

Bilketa lan hori luzea baita, balorazio erakusketak antolatu ditu EKEk publiko zabalarentzat, asmoa jendartearen memorioa hari itzultzea baizik ez baita. 2009an "Amizkutarrak mintzo" erakusketak Donapaleu inguruko 30 lekukoen berri eman zuen.

 

2010an Donibane Lohizuneko portuko 26 pertsona filmatuak izan dira: arrantzale, arrantzale emazte, saregile, xaiero, arrain sal-erosle, patroi, platero, erizain, kontserbategietako langile. Itsasturiak, multimedia erakusketa bilketa berezi honen erakusleihoa dugu. 6 atal nagusi (arrantzalearen lanbidea, arrantza teknikak, itsasontzigintza, portuko lanbideak, Dakar, Donibane Lohizuneko portuaren antolaketa), horien ilustratzeko 72 bideo, ehundaka argazki lekukoek eta "Altxa Mutillak" Itsas Misioaren aldizkariaren fondoak emanik besteak beste, Sébastien Husté argazkilariaren potreta ederrak, ... hauek guziak erakutsiak lehen aldikoz Donibane Lohizunen irailaren 15ean (hilabete batendako), urririk.

 

Benetan ikustekoa eta entzutekoa, hain dira hunkigarri, erakaspenaz eta zuhurtziaz betea. Ze bizia!

 

Ez bazirezte hurbiltzen ahal, jakin ezazue erakusketa hori ibiltaria dela, abenduan Baionako artxibategian izanen dela, 2012ko udaberrian Donostian eta ondoko hilabetetan barnealdean ere nolaz ez. Ahantzi gabe interneten itsasturiak.com gunean lekukotasunak, lekukoen biografiak ikusteko parada duzuela! Har azue hastia portua gorpuzten duen jendeen ezagutza egiteko, balio du!          (jasta, zonbait argazki)

 

 

1956ko azaroaren 4ean, "Pardon" meza portuan.

 Dakarren, patroiak Madre generalarekin.

Beherean, laugarrena ezkerretik Jean de Aizpurua nire kuxia.

Gelditzea hobe

 

Iragana gogoan...

 

Nire ahizpa, gaztetan, solex-ez edo mobiletez zebilela (xuxen zer gidatzen zuen ahantzia dut), gibelera itzuli zen ustez eta errotan arazo bat zeukala... Momentu hortan berean, aitzinean zagon harri koxkor bat jo eta erori zen! Aurpegian zauritua, hortzak hautsiak... klinikan egon zen.

 

A! gelditu balitz atzera so egiteko!

 

Berdin iraganari eta etorkizunari, atzean eta aurrean dagonari behako bat eman nahi baldin badiogu.... Hobe gelditzea...

Hausnarketarako hastia hartzea.

Gogoetatzea, pasatu denaz jabetzeko. Geroari buru egiteko egoera analisatu.

Partikulazki jasaiten ditugun gertakari oroigarriak gogoan ditut, guti edo aski hunkitzen edo minberatzen gaituztenak...

 

Denak dolu (ttiki edo handi) gisakoak.

 

Bizi guzia doluz josia da.

 

Ez naiz iluna. Dolua ez da beltza. Errealitatea baizik.

Bidean frango galtzen da. Ahaide eta lagun asko...

 

Arimaren xendretan barna, beldurrik gabe ibiltzen dena, kostarik kosta, noizbait argira ateratzen da. Azkarturik.

 

 

Den latzena ere, higatuz joan arau, leunduz doa.

 

Mariorratzak eta Alain Cugno filosofoa Hendaian

CPIE euskal itsabazterrak, urtean zehar antolatzen dituen animazioen artean, "Natura eta filosofia" sailan gomita berezia hautatua zuen gidari gisa. Alain Cugno filosofoak Hendaiako Acacias aintzirako mariorratzen deskubritzen lagundu gaitu.

Taldea espresuki hamabi kideetara mugatua zen. Orotara zazpi mota ikusi ditugu. Alain Cugno jaunaren sinplezia eta umiltasuna gain-gainetik azpimarratzekoak izan  dira.

~~~~

Hastapen batean, filosofoa xorien atzetik zebilen. Baina geroz eta zailago izan zitzaion haien hurbiltzea, haren haurren oihuek hegaztiak iziarazten baitzituzten. Orduz geroztik, mariorratzei begira jarri zen. Hara pasione hori nola sortu zitzaion.

 

2011ko martxoan "La libellule et le philosophe" liburua argitaratu duenak gomita luzatzen digu munduko zaratatik at mariorratzen hegaldiak segitzera, naturaren erritmora egokituz.

  ~~~~

Zuek ere, nahi ezkero, Acacias deitu akanpalekuaren jabearen baimenarekin, aintziraren itzulian andereño eder hauen ikusteko xantza ukanen duzue. 

Crocothemis erythraea:

Enallagma cyathigerum:

Ischnura elegans arra-emea elkartuak:

Orthetrum coerulescens:

Sympetrum fonscolombii emea:

Argazkiak: Maite Deliart

Cauterets atsedenleku

Abuztuko opor aste hau urte hastapenetik antolatua nuen: apartamendutxoa alokatu, Bains du Rocher zentro thermalean arta bereziak erreserbatu, liburuak irakurri.

Programa: ibilaldiak inguruko mendietan eta lasadura gorputz eta zango masajeak hartuz.

 

Bakarrik. Naturak eskaintzen duen guziaren hartzeko gai.

Natur elementuak zein diren lasatzeko eta indarberritzeko jakina da: itsasoa, oihana, ur turrustak, mendia.

Pirineotako parke nazionalak sendabide gaitzak gordetzen dizkio ibiltari bilakatzen denari.

Alde guzietara itzulikatu ondoan, ez dut lortu eragiten zautana hitzez esplikatzea. Hainbeste edertasunaren aurrean, sakreka ari izan naizela aitortu behar dut, artetan "Putain que c'est beau" ozenki ateratzen bainuen!

Ezin da bazterrak ongi behatu gabe pasa! ezker, eskuin, argazki tresna lepotik zintzilik, lore bat han, pinpirin bat hemen, xori bat hor, paisaia eta argia goizetik arrats artean aldakor.

Eta beti uraren hotsa, turrustaren burrunba, gorputz eta gogo garbitzaile.

Azuré:

Apollon:

Pin à crochets

Mariorratz gorri bat (Sympetrum sanguineum ):

Linaigrette:

Estom aterbea (1804m)

Aintzira:

Ilheouri buruz:

Ilheou aterbea (1988m)

Ilheouko aintzira:

Marcadau ibarra Wallon aterbeari buruz:

Wallon aterbea (1865m):

Marcadau kapera, atzean La grande Fache tontorra:

Parabisu aintzira:

Naturarekiko buruz buru horretan, maite ditudan guziak iñoiz baino gehiago gogoan izan ditut.

 

Uros, arin eta pausatua itzuli naiz, datorren urteko astea gogoan...

 

Udako oporrak!

 

... nire buruaz okupatzeko garaia... badut eta beharra, ez?

 

Bakantza on!!!

Barandiaran museoa: argazki-erreportaia

Jose Miguel Barandiaran, argazki honetan eskuin agertzen den etxe xurian sortua zen:

Museoa, Ataun San Gregorio auzoan kokatua da, XV. mendeko zaharberritutako Larruntza errotan:

Museoko bisita egin baino lehen, Euskalzaleen Biltzarrak antolatutako ateraldi kultural honetako partehartzaile guziek, Errotatxo, museo ondoan kokaturik dagonaren bisita egin dugu.

Lehen, 10 errota bazeuden Ataunen. Errotatxo gune huntan burdinola, gero errotatxo bat eta zerrategi bat eraikia izan zen. Denboran ere, kakaoa ehotzen zen, txokolategi bat baizegoen. Horiek guziak uraren indarra baliaturik:

Zerrategia, duela 15 bat urte martxan zagon oraino:

Muntadura ikusgarria!

 

Museoan sar gaiten orai.

Laurden bateko bideoak larri-larria Barandiaran-en bizia eta ibilbide guziz aipagarria eta aberatsa ezagutarazi zigun:

Ursula gidariak bi karta aurkeztu zizkigun:

lehena, Barandiaran-en ikerketa aitzin Euskal Herrian ezagutzen ziren aztarnategi arkeologikoena (urdinez), eta bigarrena Barandiaran-ek deskubritu zituen aztarnategiez aberasturik (gorriz):

Bideo arraroena, 1928an filmatutako dokumental etnografikoa, baserrietako ohiduretaz.

Apala/Jakintsua... Gidariak kondatu dauku nola Amak, umiltasuna eta apaltasuna semeari erakatsi beharrez, sagarrondo bat, aldaxkak sagarrez betea erakutsi zion erranez: "Zenbat eta beteago, hanbat eta apalago".

 

Azken irudi hau ere gogoan atxiki dut (ate beltz batean, argi jokoz agertzen eta desagertzen zena):

Ateratzean aldiz, berriki Euskal kultur erakundeak, Sarako Herriko etxeak eta Barandiaran Fundazioak ekoiztu duten "Sara ikerlan etnografikoa" euskaraz eta frantsesez ez dut bertako dendan aurkitu !